Vitamine K – een andere vitamine zonder welke ons lichaam niet kan functioneren
Er zijn veel voedingsstoffen zonder welke wij niet goed kunnen functioneren. Sommige ervan worden in ons lichaam aangemaakt, andere moeten via de voeding of in de vorm van voedingssupplementen worden aangeleverd. Onder deze verbindingen spelen vitaminen een belangrijke rol, en het zijn de meeste van deze stoffen die we niet zelf kunnen aanmaken. Een tekort aan basisvitamines is echter schadelijk voor de gezondheid, en daarom moeten zij onmiddellijk worden aangevuld, waarbij een belangrijke vitamine als vitamine K niet mag worden vergeten.
Contents
Wat zijn vitaminen en hoe verdelen we ze?
Alvorens deze specifieke vertegenwoordiger van vitaminen te behandelen, moeten we nagaan wat ze eigenlijk zijn en wat hun basisindeling is. De wetenschappelijke definitie definieert vitaminen als organische chemische verbindingen, gekenmerkt door een gevarieerde structuur. Zoals bekend is zelfs een kleine hoeveelheid daarvan noodzakelijk voor talrijke stofwisselingsprocessen die in het menselijk organisme plaatsvinden.
De eerste vitamine, B1, d.w.z. thiamine, werd gesynthetiseerd door een Poolse wetenschapper Kazimierz Funk, die ook de naam bedacht uit een combinatie van twee woordenDe eerste vitamine B1, thiamine, werd gesynthetiseerd door de Poolse wetenschapper Kazimierz Funk, die de naam ook bedacht uit de combinatie van twee woorden, “vitae”, wat leven betekent, en “amina”, wat een aminogroep betekent. Geleidelijk aan werden aan thiamine andere vitaminen toegevoegd en werden de vitaminen verdeeld in twee basisgroepen, die er nu als volgt uitzien:
1. in water oplosbare vitaminen
Het is deze groep vitaminen die regelmatig van buitenaf moet worden aangevuld, omdat zij niet in het lichaam worden opgeslagen. Zelfs als er een teveel is, wordt dit snel verwijderd met vloeistoffen zoals urine. In water oplosbare vitaminen zijn onder andere:
- B-vitaminen: B1 (thiamine), B2 (riboflavine), B3 (niacine), B5 (pantotheenzuur), B6 (pyridoxine), B7(biotine), B9(foliumzuur), B12(cobalamine), alle met een zeer brede gezondheidsbevorderende werking;
- Vitamine C, ascorbinezuur, een antioxidant die helpt zich te ontdoen van gevaarlijke reactieve zuurstofsoorten (ROS), d.w.z. vrije radicalen, ook noodzakelijk voor de synthese van collageen, de bouwstof van bindweefsel.
2 Vetoplosbare vitaminen
De tweede, niet minder belangrijke groep vitaminen zijn die welke alleen oplosbaar zijn in vetten, die noodzakelijk zijn voor hun goede assimilatie. In tegenstelling tot de in water oplosbare stoffen worden zij in het lichaam opgeslagen, zodat er een risico van overdosering bestaat. Als we ze alleen met voedsel voeden, is dat relatief weinig, maar als we er ook nog vitaminesupplementen bij nemen, kan het aanzienlijk toenemen. De lijst van in water oplosbare vitaminen is korter en omvat:
- vitamine A, verantwoordelijk voor onder andere een goed gezichtsvermogen, natuurlijke immuniteit en celgroei, en voor de conditie van huid, haar en nagels;
- VitamineD, die in het lichaam wordt aangemaakt onder invloed van het zonlicht, zonder welke er geen sprake kan zijn van het behoud van gezonde botten, aangezien zij osteoporose voorkomt en ook betrokken is bij de aanmaak van rode bloedcellen;
- vitamineE, een andere antioxidant, en omdat het de natuurlijke verouderingsprocessen vertraagt, wordt het de “jeugdvitamine” genoemd; het vermindert ook het risico op ziekten Alzheimera en Parkinson en reguleert het cholesterolgehalte in het bloed
- vitamine K, waarvan de eigenschappen en effecten later in dit bericht zullen worden gepresenteerd.
Wat zijn de chemische verbindingen van vitamine K?
Onder vitamine K verstaan wij een hele groep chemische verbindingen, zonder welke ons lichaam niet kan. Het werd ontdektdoor Henryk Dama in 1935, waarvoor hij een paar jaar later de Nobelprijs kreeg. In de natuur komt het voor in twee vetoplosbare vormen, er is ook een synthetische wateroplosbare variant, dus maken we onderscheid:
- vitamine K1, fylloquinon, via de voeding geleverd, dus het is de moeite waard om voor een goed uitgebalanceerd dieet te zorgen;
- vitamine K2, menaquinon, geproduceerd in het spijsverteringsstelsel onder invloed van bacteriegroepen als Eubacterium lentum, Bacteroides fragilis of Lactococcus ssp. Dit zijn vaak onvoldoende hoeveelheden, zodat de tekorten regelmatig moeten worden aangevuld;
- vitamine K3, menadione, een synthetisch derivaat en het is degene die oplosbaar is in water en niet in vetten.
Waar vinden we de rijkste natuurlijke bronnen van vitamine K?
Aangezien vitamine K, net als alle andere vitaminen, essentieel is, moeten we het tekort op de een of andere manier aanvullen. Dit kan gebeuren met behulp van voedingssupplementen, maar een betere en aanbevolen methode is de toediening van vitamine K met een goed gekozen dieet. Het zit in veel voedingsmiddelen, dus wat we elke dag eten moet groenten bevatten zoals:
- bindsla
- ijsbergsla
- komkommers
- selderij;
- Boerenkool;
- spinazie;
- Italiaanse kool;
- asperges;
- tuinbonen;
- broccoli;
- Spruitjes;
- peterselie;
- raket.
Het is ook de moeite waard om voor fruit te zorgen, en onder de vruchten die het meeste van deze waardevolle vitamine bevatten, is het de moeite waard om het te onderscheiden:
- avocado;
- bramen;
- kiwi’s;
- druiven;
- bosbessen
- frambozen;
- pruimen;
- peren;
- mango’s;
- veenbessen
- vijgen;
- appels
- aardbeien;
- perziken.
Dierlijke producten, lever, vooral rundvlees, eieren, canola-olie en olijfolie, maar ook granen zoals tarwe en noten, zijn allemaal rijk aan vitamine K. gruttenen noten. Het wordt in iets kleinere hoeveelheden aangetroffen in niet-gefermenteerde zuivelproducten, zoals gele kaas.
Welke invloed heeft vitamine K op onze gezondheid?
We weten al wat vitamine K is, de soorten en bronnen ervan, dus is het tijd om meer te leren over de eigenschappen ervan die een positief effect hebben op onze gezondheid. De werking ervan wordt door specialisten als veelomvattend beschouwd, aangezien het een directe invloedheeft op
calciumhuishouding van het lichaam
De juiste hoeveelheid vitamine K maakt het mogelijk calcium te absorberen, het precies naar de plaatsen te brengen waar het nodig is en het botweefsel correct te ontwikkelen. Dit helpt ook gevaarlijke botaandoeningen zoals osteoporose te voorkomen. Interessant is dat zonder vitamine K calcium zich in buitensporige hoeveelheden in de bloedvaten begint op te hopen, wat snel tot verkalking leidt.
Het behoud van gezonde, sterke botten en tanden
Een tekort aan vitamine K heeft gevolgen voor het skelet, aangezien het betrokken is bij de productie van osteoblasten. Dit zijn de cellen die verantwoordelijk zijn voor het binden van calciummoleculen, waardoor onze botten sterker worden. Zonder regelmatige inname van deze vitamine kunnen onomkeerbare veranderingen in onze botten optreden, hun dichtheid neemt af, ze worden brozer en vatbaarder voor breuken, die bovendien zeer lang duren om te genezen. Op dezelfde manier beïnvloedt het de conditie van de tanden, door schade aan het glazuur tegen te gaan en de groei van nieuw, sterker tandbeente stimuleren.
Hart en bloedsomloop
Ziekten van het hart en de bloedsomloop eisen elk jaar een steeds grotere tol, en een van de oorzaken daarvan kan een tekort aan vitamine K zijn. Een voldoende hoog gehalte helpt onder meer levensbedreigende atherosclerose te voorkomen, waarvan het kenmerkende symptoom verkalking van de bloedvaten in de onderste ledematen is. Het risico van de ontwikkeling ervan wordt met meer dan 30% verminderd, en dat van de even gevaarlijke coronaire hartziekten met meer dan 20%. Bovendien versterkt vitamine K verzwakte aderwanden en voorkomt zo dat ze barsten, wat vooral op prijs wordt gesteld door mensen die aan spataderen lijden. Het helpt ook om de juiste hoeveelheid protrombine en andere bestanddelen die voor een goede bloedstolling zorgen, te handhaven.
Zenuwstelsel
De supplementatie met vitamine K ondersteunt ook de werking van het zenuwstelsel, door deel te nemen aan de productieprocessen van zenuwcellen. Tegelijkertijd voorkomt het de degeneratie van de reeds bestaande, wat een aanzienlijke invloed heeft op ons geheugen en onze algemene mentale prestaties, dankzij welke wij deze tot op hoge leeftijd zullen behouden.
Huidconditie
De huid moet ook gedurende het hele leven worden verzorgd om haar gladheid, stevigheid en afwezigheid van ontsierende veranderingen zoals acne, cellulitis, verkleuringen en karakteristieke spataders, d.w.z. kleine bloedvaatjes die onder de huid barsten. Om ze allemaal te voorkomen en de reeds bestaande te elimineren, is het nodig cosmetica met vitamine K te gebruiken en tekorten aan te vullen met voedingssupplementen die deze vitamine bevatten. Het effect op de huid komt neer op:
- snellere genezing van roodheid en huidirritaties dankzij ontstekingsremmende en antibacteriële eigenschappen;
- een egale huidskleur en het gladstrijken van oneffenheden van de opperhuid;
- spataders te verminderen door de wanden van de bloedvaten te verstevigen om te voorkomen dat ze breken.
Wat zijn de gevolgen van een mogelijk vitamine K-tekort en een overdosis?
Vitamine K moet, net als andere vitaminen, altijd in de aanbevolen dagelijkse dosis worden ingenomen, die varieert naar gelang van geslacht, leeftijd en hoeveelheid:
Kinderen:
- tot de leeftijd van 1 jaar – 8 µg;
- Van 1 tot 3 jaar – 15 µg;
- 3 tot 6 jaar – 20 µg;
- 7 tot 9 jaar – 25 µg.
Adolescenten:
- 10 tot 12 jaar – 40 µg;
- 13 tot 15 jaar – 50 µg;
- 16 tot 18 jaar – 55 µg.
Volwassenen:
- mannen ouder dan 19 jaar – 65 µg;
- vrouwen ouder dan 19 jaar – 55 µg;
- zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven – 55 µg.
U kunt supplementen nemen om de bovenstaande doseringen te volgen, maar een betere manier om het binnen te krijgen is via een goed samengesteld dieet vol van de hierboven genoemde voedingsmiddelen.
Vitamine K tekort
Het komt betrekkelijk zelden voor, vooral bij volwassenen, maar er zijn situaties, met name ziektetoestanden, die het vitamine K-gehalte kunnen verlagen, hetgeen te herkennen is aan de symptomen die optreden:
- bloedingen uit slijmvliezen zoals de neus;
- snelle vorming van blauwe plekken op de huid, wat wijst op verzwakte bloedvaten, die gemakkelijker breken;
- het verschijnen van bloed in de urine;
- langer dan normaal bloedstollingstijd;
- diarree;
- zwaardere menstruaties;
- eenverzwakking van denatuurlijke immuniteit van het lichaam met als gevolg frequentere bacteriële infecties;
- een verhoogd risico op hemorragische aandoeningen bij pasgeborenen, en daarom moet het onmiddellijk na de geboorte aan hen worden gegeven;
- intracraniële bloeding, wat een ernstige bedreiging voor het leven is.
Vitamine K-overschot
Wat ook kan gebeuren, hoewel gelukkig ook zeer zelden. Een overdosis vitamine K treedt meestal op wanneer een voldoende hoeveelheid vitamine K via de voeding wordt toegediend en wanneer we bovendien vitamine K-supplementen gaan gebruiken. In een dergelijk geval moet rekening worden gehouden met de volgende symptomen:
- opvliegers;
- toegenomen zweten;
- hartpijn;
- pijnen en problemen met de leverfunctie, en een langdurig teveel of tekort aan vitamine K kan leiden tot permanente leverschade;
- hemolyse, de voortijdige afbraak van rode bloedcellen;
- hemolytische anemie;
- ernstige risico’s voor zuigelingen, waaronder onomkeerbare schade aan het hersenweefsel.
Bronnen:
- https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-k1-vs-k2
- https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-k2
- https://www.healthline.com/health/vitamin-k-deficiency
- https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-a
- https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-c-benefits
- https://www.healthline.com/health/all-about-vitamin-e
- https://www.healthline.com/health-news/5-conditions-vitamin-d-can-help-treat