Sint-janskruid – een geneeskrachtige plant gebruikt door onze moeders en grootmoeders
De vele voordelen van kruidengeneeskunde zijn onmiskenbaar, het is al eeuwenlang bekend en er kan nu gezegd worden dat het een echte renaissance en toename in populariteit doormaakt. Een verscheidenheid aan kruiden en andere planten met bewezen geneeskrachtige eigenschappen kan worden gebruikt om de symptomen van veel kwalen te verlichten. Sommige moeten worden geïmporteerd uit verre landen, maar vele groeien in Poolse weiden en bossen, waaronder Sint-Janskruid, dat onze moeders en grootmoeders al gebruikten.
Contents
- 1 Wat is sint-janskruid?
- 2 Welke waardevolle voedingsstoffen bevatten Sint-Janskruidbloemen?
- 3 Waarom is het altijd een goed idee om sint-janskruid in je medicijnkastje te hebben?
- 4 In welke gevallen moet sint-janskruid gebruikt worden?
- 4.1 Kalmerende en anti-stress effecten
- 4.2 Diuretische en nierondersteunende effecten
- 4.3 Verbetering van de spijsvertering
- 4.4 Gunstige effecten op de lever en galwegen
- 4.5 Verbetering van de gezondheid en het uiterlijk van de huid
- 4.6 Versterking van hart en bloedvaten
- 4.7 Ondersteuning bij de behandeling van verkoudheid
- 5 Wat is de aanbevolen dagelijkse dosis sint-janskruid en hoe brouw je het?
- 6 Zijn er contra-indicaties voor het gebruik van sint-janskruid?
- 7 Wat kunnen de bijwerkingen zijn van een overdosis sint-janskruid?
Wat is sint-janskruid?
Om te beginnen is het zeker nuttig om wat relevante informatie te hebben over sint-janskruid (Hipericum perforatum) zelf, ook wel bekend als gewoon sint-janskruid. Het is een plant uit de grote Sint-Janskruidfamilie, die bijna overal ter wereld in het wild voorkomt, met alleen al 75 soorten op ons continent.
Het is een eenjarige vaste plant, een struik die maximaal 80-100 cm hoog wordt, met een rechte, vertakte stengel en smalle bladeren van ongeveer 3 cm lang, meestal elliptisch van vorm, met een gestippeld blad. Deze karakteristieke stippen bevatten essentiële oliën die de geur en sommige eigenschappen van Sint-Janskruid bepalen.
De bloemen zijn ook klein, 3 cm in diameter, met een kroon van vijf gele bloemblaadjes, de bloeiperiode is in de tweede helft van juni en het zijn de gedroogde bloeiwijzen die het gewaardeerde kruidenmateriaal zijn.
Welke waardevolle voedingsstoffen bevatten Sint-Janskruidbloemen?
De bloeiwijzen van sint-janskruid worden geoogst in juni, wanneer ze de meeste gezondheidsbevorderende stoffen bevatten. De therapeutische eigenschappen zijn al bekend sinds de oudheid en werden onder andere beschreven door de beroemde Griekse arts Hippocrates, en zijn te danken aan de aanwezigheid van verschillende actieve bestanddelen, zoals
- vitamine A, met een brede werking, die oogaandoeningen tegengaat, de huid, haren, nagels en het immuunsysteem versterkt, deelneemt aan de synthese van rode bloedcellen en antibacteriële en antivirale effecten heeft;
- vitamine B4, of choline, verantwoordelijk voor de juiste vorming van celstructuren, het reguleren van de vetstofwisseling in het lichaam, het ondersteunen van het hart, de bloedsomloop, de leverfunctie en het zenuwstelsel;
- vitamine C, ascorbinezuur, een antioxidant die overtollige vrije radicalen aanpakt, de aanmaak van collageen reguleert, een belangrijk bestanddeel van bindweefsel, decollageenproductie, een belangrijk bestanddeel van bindweefsel, versterkt de verzwakte immuniteit, dicht bloedvatwanden af;
- essentiële oliën, die een antibacteriële werking hebben, wondgenezing bevorderen en versnellen, huidinfecties en acne ontsmetten en verzachten;
- flavonoïden, waarvan we in Sint-Janskruid de meest waardevolle vinden, namelijk quercetine, hyperoside, rutoside, amentoflavone, met ontstekingsremmende, antioxiderende en anti-allergene eigenschappen, die het cardiovasculaire systeem, de hersenen en het zenuwstelsel ondersteunen;
- tannines, met bacteriostatische effecten;
- fenolzuren, een andere antioxidant, en sint-janskruid bevat chlorogeenzuur en cafeïnezuur;
- pectines, die onder andere de opname van glucose in de dunne darm verbeteren, het niveau van ‘slecht’ cholesterol in het bloed verlagen en zorgen voor een langer verzadigd gevoel na de maaltijd;
- minerale zouten.
Waarom is het altijd een goed idee om sint-janskruid in je medicijnkastje te hebben?
Sint-Janskruid werd al met succes gebruikt door onze moeders en grootmoeders, die het altijd in hun kruidenkastje thuis hadden staan. Het is het overwegen waard om terug te gaan naar deze natuurlijke manieren om met verschillende kwalen om te gaan, om te profiteren van de voordelen van kruidengeneeskunde.
Sint-janskruid steekt bijzonder gunstig af bij veel andere kruiden en planten, zowel inheems als inheems.Sint-janskruid onderscheidt zich bijzonder gunstig van veel andere kruiden en planten, zowel inheems als uitheems, en kruidkundigen wijzen op de volgende geneeskrachtige eigenschappen:
- ontstekingsremmend;
- antiseptisch
- antimicrobieel
- antioxidant
- krampstillend
- vochtafdrijvend;
- adstringerend
- zuiverend van gifstoffen;
- versnelt wondgenezing
- bloedstelpend;
- hepatoprotectief;
- cholagoge;
- kalmerend;
- antidepressivum.
In welke gevallen moet sint-janskruid gebruikt worden?
Zoals je uit de bovenstaande voorbeelden kunt zien, heeft sint-janskruid echt veel te bieden als het gaat om depositieve effecten op het menselijk lichaam. Daarom is het de moeite waard om ook de meest voorkomende toepassingen te leren kennen; deze zijn zeer uitgebreid en het wordt vooral gewaardeerd om:
Kalmerende en anti-stress effecten
Dit is een van de belangrijkste toepassingen van extracten of infusies van deze plant, uitstekend voor het verbeteren van de mentale stemming. Dit is onder andere mogelijk omdat het de synthese verbetert en reguleert van de serotonine die hiervoor verantwoordelijk is en die ook wel het ‘gelukshormoon’ wordt genoemd.
Even belangrijk voor het aanpakken van de negatieve effecten van stress, angst en zelfs de symptomen van bedplassen bij kinderen is het gehalte aan hypericine, een chemische verbinding die wordt geclassificeerd als flavonoïde. Het heeft een kalmerend effect en blokkeert de afbraak van serotoninemoleculen, wat kan bijdragen aan een slechter humeur en gevoelens van toenemende depressie.
Diuretische en nierondersteunende effecten
Deskundigen waarderen ook de sterke diuretische en diastolische effecten van sint-janskruid, waardoor het kan worden gebruikt ter ondersteuning van de behandeling van nier- en urinewegaandoeningen. Door zijn samenstelling verhoogt het de urine-uitscheiding met wel 30 procent, terwijl je natuurlijk wel de aanbevolen hoeveelheid vocht per dag drinkt.
Op deze manier kunnen onder andere de bijzonder pijnlijke nierstenen worden voorkomen. Tegelijkertijd bevordert een verhoogde urine-uitscheiding de ontgifting van het lichaam, de verwijdering van alle schadelijke stoffen en resten van stofwisselingsprocessen.
Verbetering van de spijsvertering
Sint-janskruid is een effectief hulpmiddel voor de spijsvertering, omdat het vooral de gladde spieren van het spijsverteringskanaal ontspant en zo pijn voorkomt. Tegelijkertijd verbetert het de darmperistaltiek, verlicht het symptomen zoals diarree, brandend maagzuur, een vol en zwaar gevoel of overmatige winderigheid en stimuleert het de afscheiding van meer spijsverteringssappen.
Gunstige effecten op de lever en galwegen
Heel wat mensen klagen niet alleen over maag- of darmstoornissen, maar ook over een abnormale werking van de lever en de galwegen. Deze zijn net zo’n belangrijk onderdeel van het spijsverteringsstelsel, dus is het de moeite waard om ze te ondersteunen met behulp van de juiste doses sint-janskruid. Ze kunnen onder andere gebruikt worden bij ontstekingen van de galwegen, maag of darmen, waarbij een dergelijke natuurlijke, plantaardige behandeling bijna altijd positieve effecten heeft.
Verbetering van de gezondheid en het uiterlijk van de huid
Het effect van sint-janskruid op de huid is ook de moeite waard, waardoor het in veel cosmetica voor dagelijkse huidverzorging te vinden is. Dit wordt bevorderd door zijn antiseptische werking, die de wondgenezing versnelt, en infusies van sint-janskruid worden in dit geval uitwendig gebruikt om de huid te spoelen.
Het werkt ook goed bij de behandeling van zweren, eczeem zoals acne en atopische dermatitis. De extracten van sint-janskruid hebben ook een heilzame werking op de conditie van slijmvliezen, vooral in de mond en keel, wanneer ze gebruikt worden als gorgeldrank bij ontstekingen.
Versterking van hart en bloedvaten
Het hart en de bloedsomloop voelen ook de positieve effecten van sint-janskruid, dat niet alleen het risico op hoge bloeddruk vermindert. Het verbetert ook de bloedstroom door verzwakte, kwetsbare bloedvatwanden te versterken.
Ondersteuning bij de behandeling van verkoudheid
Sint-Janskruid heeft nog een ander effect dat ervoor zorgt dat het in ons kruidenkastje thuis komt te staan, mogelijk door zijn antivirale en ontstekingsremmende eigenschappen.Sint-janskruid heeft antivirale en ontstekingsremmende eigenschappen, terwijl de aanwezigheid van een grote hoeveelheid vitamine C het verzwakte immuunsysteem versterkt. Het kan gebruikt worden bij ontstekingen van de bovenste en onderste luchtwegen, om de symptomen van hoesten, faryngitis, sinusitis met een lastige loopneus en seizoensgebonden infecties zoals verkoudheid en griep te verlichten.
Wat is de aanbevolen dagelijkse dosis sint-janskruid en hoe brouw je het?
Je kunt alle positieve resultaten van dit kruid krijgen als je de aanbevolen dagelijkse dosis volgt. Experts waarschuwen ons om niet meer dan 4 g sint-janskruid per dag te gebruiken, ongeacht de vorm waarin we het nemen, gedroogde infusies of voedingssupplementen met sint-janskruid in hun samenstelling. We gebruiken het meestal in de vorm van een aftreksel van het gedroogde kruid, of je kunt kant-en-klare thee kopen in de vorm van praktische zakjes.
Het is echter beter om gedroogd sint-janskruid te gebruiken; neem er 2 eetlepels van, d.w.z. de aanbevolen 4 g, giet het in een glas heet maar niet kokend water en laat het ongeveer 8-10 minuten trekken. Drink deze infusie maximaal 3 keer per dag, bij gebruik voor indigestie direct na de maaltijd en bij gebruik voor sedatie ’s avonds voor het slapen gaan.
Zijn er contra-indicaties voor het gebruik van sint-janskruid?
Ondanks de onmiskenbare voordelen, die niet kunnen worden ontkend, kan niet iedereen sint-janskruid gebruiken. Voordat je besluit om sint-janskruid te gaan gebruiken, is het belangrijk om alle contra-indicaties te kennen die dit moeilijk of onmogelijk maken:
- de mogelijkheid van een ongunstige wisselwerking met bepaalde groepen geneesmiddelen, waaronder anticonceptiemiddelen, antidepressiva of immunosuppressiva;
- zwangerschap en borstvoeding;
- overgevoeligheid voor zonlicht met huidlaesies tot gevolg;
- leverschade en leverdisfunctie;
- hoge koorts;
- verhoogde gevoeligheid voor veneuze trombusvorming;
- omstandigheden direct na transplantatie.
Wat kunnen de bijwerkingen zijn van een overdosis sint-janskruid?
Zowel het negeren van de contra-indicaties als het overschrijden van de aanbevolen dagelijkse doses sint-janskruid kan bepaalde bijwerkingen veroorzaken, zoals:
- verhoogde gevoeligheid van de huid voor de zon;
- zonnebrand en verlamming;
- spijsverteringsklachten, misselijkheid, diarree en overgeven;
- een gevoel van intense vermoeidheid;
- hoofdpijn.
Bronnen:
- https://www.healthline.com/health-news/is-st-johns-wort-safe-080615
- https://www.healthline.com/nutrition/st-johns-wort