Meer of minder ernstige gezondheidsproblemen kunnen ons allemaal overkomen en het is het beste om ze aan te pakken zodra we de eerste verontrustende symptomen opmerken. Als we ze negeren, kunnen ze zich snel ontwikkelen tot een ernstige ziekte die een langdurige, vaak gecompliceerde en dure behandeling vereist. Daarom is een goede preventieve gezondheidszorg, bij voorkeur met behulp van planten met bewezen helende eigenschappen, zoals gewone knoflook en andere soorten zoals berenknoflook, zo belangrijk.

Voordat we erachter komen waarom de verschillende soorten knoflook de eervolle en volledig verdiende titel van “natuurlijk antibioticum”moeten we eerst meer leren over de twee meest gebruikte soorten van deze populaire plant. Het wordt niet alleen gebruikt in de keuken, als een additief om de smaak van veel gerechten te verbeteren, vooral vleesgerechten, maar ook in de kruidengeneeskunde, of fytotherapie, en de twee meest gebruikte soorten knoflook zijn:

Ook wel gewone knoflook (Alium sativum) genoemd, wordt al duizenden jaren geteeld en is bekend uit Centraal-Azië. Van daaruit heeft het zich praktisch over de hele wereld verspreid, groeit het in verschillende klimaatzones en wordt het ook op industriële schaal geteeld. Het is een plant die behoort tot de amaryllisfamilie, kruidachtig en groeit tot 1 m hoog, met lange, smalle bladeren.

Het belangrijkste onderdeel zijn de karakteristieke bollen, die kunnen worden onderverdeeld in verschillende delen en dit zijn de ’teentjes’ knoflook. Ze zijn eetbaar en bevatten een schat aan gezondheidsbevorderende voedingsstoffen, hoewel de scherpe smaak en licht onaangename geur niet bij iedereen in de smaak zullen vallen.

Er is niets dat je tegenhoudt om ze rauw te eten of voor te koken, en ze zijn ook een belangrijk ingrediënt in veel medicinale preparaten, in de vorm van druppels of tabletten, die zeker de moeite waard zijn om in je kruidenkastje thuis te hebben.

Berenknoflook (Allium ursinum) is nog een van de meer dan 300 soorten van deze gezondheidsbevorderende plant, die ook bekend staat onder andere namen, zoals zigeunerknoflook of heksenui. De plant groeit in het wild in grote gebieden in heel Europa en, interessant genoeg, zijn de natuurlijke gebieden in Polen beschermd, zodat kunstmatige cultivaties worden gecreëerd voor industriële doeleinden.

Hij is korter dan de gewone knoflook, de struiken worden maximaal 50 cm hoog, hij produceert ook geen bollen en de lancetvormige, 20-30 cm lange bladeren zijn eetbaar en geven de kenmerkende geur en smaak van knoflook. De bloemen daarentegen, vooral de witte bloemen, die stoffen bevatten die schadelijk zijn voor de gezondheid en ernstige voedselvergiftiging kunnen veroorzaken, mogen niet worden gegeten.

Een van de redenen waarom knoflook, zowel de gewone als de berensoort, een “natuurlijk antibioticum”is hun uitzonderlijk rijke samenstelling. Het bevat bijna alle voedingsbestanddelen die het menselijk lichaam nodig heeft om niet alleen volledig gezond te blijven, maar indien nodig ook om infecties en ziekten die het aanvallen het hoofd te bieden.

In de samenstelling van gewone en berenknoflook is het de moeite waard om de volgende stoffen te onderscheiden die hun zeer effectieve, positieve werking bepalen:

De rijke samenstelling van knoflook vertaalt zich in de reeds vermelde uitzonderlijk brede waaier van werkingen die gunstig zijn voor de verbetering van een verzwakte gezondheidstoestand. Het wordt al duizenden jaren gebruikt ter preventie en ondersteuning van de behandeling van verschillende ziekten, en in de oudheid werd het onder andere gebruikt om hoofdpijn te verlichten en als antiseptisch en antibacterieel middel om wonden te reinigen.

Laten we eerlijk zijn, knoflook is een van de gezondste eetbare planten en de juiste doses zijn de moeite waard om elke dag te eten, niet per se op zichzelf, maar als aanvulling op ander licht verteerbaar en niet dikmakend voedsel. Van alle medicinale eigenschappen van knoflook is het vooral de moeite waard om deze te benadrukken:

Veel van de kwalen die ons kunnen overkomen vereisen het gebruik van antibiotica, die tegelijkertijd werkzaamheid combineren met een groot aantal mogelijke bijwerkingen. Daarom is het in veel, maar niet alle gevallen de moeite waard om te overwegen knoflookpreparaten te gebruiken of het in een andere vorm toe te dienen. Het versterkt een verzwakt immuunsysteem en wordt vooral aanbevolen tijdens de herfst- en wintermaanden.

Het is ook zeer nuttig bij de behandeling van verkoudheid en andere seizoensgebonden infecties. Dit is te danken aan de sterke antivirale en antischimmel eigenschappen, sterker dan bij andere planten die gebruikt worden in de fytotherapie. Het kan bijvoorbeeld met succes worden gebruikt om Candida albicans-schimmels te remmen.

Het is vooral uitstekend voor verschillende bacteriële infecties en ontstekingen, met een grote werkzaamheid tegen veel groepen van deze pathogene micro-organismen. Experts benadrukken de effectiviteit tegen Gram-positieve en Gram-negatieve bacteriën zoals Escherichia coli, Staphylococcus aureus en Streptococcus pneumonia.

Een teveel aan ‘slecht’ cholesterol in het bloed, de bijzonder schadelijke fractie LDL, verhoogt het risico op gevaarlijke hart- en vaatziekten aanzienlijk, vooral atherosclerose. Regelmatig gebruik van voedingssupplementen met knoflook vermindert de hoeveelheid deeltjes van de LDL-fractie en verhoogt tegelijkertijd het niveau van HDL-cholesterol, wat goed is voor de gezondheid.

De uitgebreide effecten van knoflook op het hart en andere elementen van de bloedsomloop zijn de moeite waard om te waarderen. Door knoflook in je dagelijkse dieet op te nemen, kun je niet alleen atherosclerose voorkomen, maar ook andere, even gevaarlijke aandoeningen. Knoflook gaat onder andere het fenomeen van aggregatie tegen, of het samenklitten van bloedplaatjes, wat kan leiden tot levensbedreigende aderverstopping.

Het helpt ook om een te hoge bloeddruk te verlagen, zodat het een belangrijk element kan worden in de preventie van hoge bloeddruk, en de actieve bestanddelen die het bevat helpen beschermen tegen beroertes en hartaanvallen. Dit is te danken aan het feit dat knoflook juist de viscositeit van het bloed vermindert en de ontspanning van de bloedvaten verbetert.

Een van de belangrijke factoren die de ontwikkeling van veel ziekten kunnen veroorzaken, waaronder kanker, is de hoge activiteit van vrije radicalen, of reactieve zuurstofspecies, afgekort ROS. Knoflook bevat talrijke antioxidanten, d.w.z. verbindingen die vrije radicalen uit het lichaam helpen verwijderen, zoals bètacaroteen, polyfenolen en vooral vitamine C, of ascorbinezuur.

Studies over de kankerbestrijdende effecten van knoflook hebben aangetoond dat regelmatige consumptie ervan wordt aanbevolen om deze ziekte te voorkomen, omdat het de kans op het ontwikkelen van bepaalde vormen van kanker, zoals borstkanker, dikkedarmkanker en alvleesklierkanker, kan verminderen. De antioxidanten, samen met kalium en zink, zijn ook goed voor de conditie van de huid, waardoor deze er gezond en jeugdig uitziet, zonder ontsierende verkleuringen of acneletsels. Het is ook de moeite waard om het te gebruiken op verzwakt, broos en gevoelig haar.

Als we knoflook in ons menu opnemen, zullen de positieve effecten ervan ook merkbaar zijn in het spijsverteringsstelsel. Voldoende hoeveelheden knoflook, volgens de aanbevolen normen, kunnen bijdragen aan een toename van de productie van maagsappen die nodig zijn voor een goede spijsvertering.

Het stimuleert ook de lever- en galsynthese, gaat overmatige gasophoping tegen en ondersteunt stofwisselingsprocessen, wat een snelle gewichtsvermindering bevordert. Tegelijkertijd normaliseert het de darmflora en vergemakkelijkt het de verwijdering van schadelijke bacteriën en parasieten, zoals lintwormen en menselijke spoelwormen.

De talrijke geneeskrachtige eigenschappen en voordelen van het eten van beide soorten knoflook kunnen niet worden ontkend. Helaas kan niet iedereen profiteren van de voordelen. Experts op het gebied van gezonde voeding wijzen op belangrijke contra-indicaties die de consumptie van knoflook in de weg staan:

Wat betreft de mogelijke bijwerkingen van het eten van knoflook, deze treden meestal alleen op als de aanbevolen dagelijkse dosis wordt overschreden, een maximum van 5 g, of 2-3 teentjes, en de meest voorkomende bijwerkingen zijn:

Veruit de meeste voordelen haal je uit het eten van verse knoflook, dus je kunt er zeker van zijn dat het niets van zijn voedzame en geneeskrachtige eigenschappen verliest.Je kunt de knoflook dus zonder verlies van zijn voedings- en geneeskrachtige eigenschappen eten, maar denk eraan dat je de hierboven vermelde aanbevolen dagelijkse hoeveelheid niet overschrijdt.

Een goed idee, dat onze grootmoeders al kenden, is om een siroop van knoflook te maken. Meng gewoon twee bollen knoflook, laat het een paar minuten staan en meng het dan met vers citroensap en een glas gekookt water. Nadat we het in een luchtdichte verpakking hebben gedaan, zetten we de siroop in de koelkast en wachten we 2 tot 3 dagen.

We realiseren ons dat de smaak van rauwe knoflook of de siroop die ervan gemaakt is niet bij iedereen in de smaak zal vallen, dus in plaats daarvan kunnen voedingssupplementen in tabletvorm gebruikt worden, waarin knoflook de belangrijkste werkzame stof is. De geur van knoflook is hierin praktisch niet waarneembaar, maar de 100 procent effectieve werking blijft behouden.

Bronnen: