Calcium – waarom het zo belangrijk is voor het menselijk lichaam
Er zijn een aantal voedingsstoffen die wij dagelijks in goed gekozen doses moeten binnenkrijgen en die essentieel zijn voor het behoud van de gezondheid en de goede werking van verschillende delen van ons lichaam. Dit zijn voornamelijk vitaminen, maar bij de samenstelling van onze dagelijkse voeding mogen we de mineralen niet vergeten, de macronutriënten die we “levenselementen”. Daarvan zijn er verschillende, zoals chloor, fosfor, magnesium, kalium, zwavel, natrium en vooral calcium, die wij wat nader willen toelichten.
Contents
- 1 Wat is calcium en wat zijn de chemische eigenschappen ervan?
- 2 Hoeveel calcium moet ons lichaam dagelijks krijgen?
- 3 Waarom is calcium zo belangrijk voor de goede werking van het lichaam?
- 4 Calciumtekort – wat kan het veroorzaken?
- 5 Een teveel aan calcium – waarover moeten we ons zorgen maken?
- 6 Welke bronnen van calcium kunt u het beste gebruiken?
Wat is calcium en wat zijn de chemische eigenschappen ervan?
Alvorens in te gaan op het belang van calcium voor de menselijke gezondheid, de functie die het vervult en de gevolgen van een teveel of een tekort, moeten we eerst nagaan wat dit element eigenlijk is. De Latijnse naam is “calcium“, afgeleid van het woord “calx”, dat eenvoudigweg kalk betekent. Het is een element dat behoort tot de berylliumgroep en heeft het symbool Ca in het Periodiek Systeem der Elementen, een zilverwit metaal dat vrij van zuurstof moet worden gehouden.
In de natuur komt het voor in een zogenaamde gebonden vorm, in rotsen en mineralen zoals marmer, krijt, calciet, dolomiet, kalksteen of fluoriet. Het vormt vele calciumverbindingen, waarvan de belangrijkste zijn: calciumoxide, calciumhydroxide, calciumperoxide, calciumcarbonaat en calciumnitraat. Het wordt op grote schaal gebruikt in verschillende industrieën, waaronder de geneeskunde en cosmetica.
Hoeveel calcium moet ons lichaam dagelijks krijgen?
Aangezien calcium “het element van het leven”moet het deze eer op een of andere manier verdiend hebben. Het heeft een aantal belangrijke functies in het menselijk lichaam en daarom is het zo belangrijk om het juiste niveau ervan te handhaven, en de biologische beschikbaarheid ervan hangt vooral af van het handhaven van de juiste niveaus van lactose, vitamine D en vitamine K2. Tegelijkertijd is het belangrijk producten te vermijden die de opname van calcium kunnen verstoren, zoals grote hoeveelheden zwarte koffie, waarvan één kopje al veel calcium uitloogt, evenals alcohol en producten die rijk zijn aan voedingsvezels.
Het is ook raadzaam de door specialisten aanbevolen dagelijkse hoeveelheden aan te houden, die afhankelijk zijn van de leeftijd van de betrokkene en die als volgt zijn
- voor kinderen van 1 tot 3 jaar – 700 mg;
- voor kinderen van 3 tot 18 jaar – 1000 mg;
- voor volwassenen tot 50 jaar – 1000 mg;
- voor volwassenen ouder dan 50 jaar – 1300 mg;
- voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven – 1300 mg.
Waarom is calcium zo belangrijk voor de goede werking van het lichaam?
We kunnen gerust stellen dat het menselijk lichaam niet goed kan functioneren zonder calcium , omdat het zoveel verschillende aspecten van de gezondheid beïnvloedt, te beginnen bij kinderen en jongeren.Het heeft invloed op zoveel verschillende aspecten van de gezondheid, van de kindertijd via het volwassen leven tot op hoge leeftijd. Specialisten wijzen met name op verschillende functies van calcium, die het noodzakelijk maken dat we regelmatig calciumsupplementen nemen. Helaas produceert ons lichaam het niet zelf, dus het op peil houden van de juiste hoeveelheden van dit element heeft onder meer invloed op
Sterke botten en tanden
Dit is de belangrijkste functie van calcium in het menselijk lichaam; zonder calcium zouden onze botten en tanden te zwak zijn en voortdurend blootstaan aan schade. Het vormt maar liefst 99% van hun bouwmateriaal, waardoor ze de juiste structuur en dichtheid krijgen. Tegelijkertijd beschermt het de botten tegen het proces van demineralisatie, osteomalisatie bij het ouder worden of als gevolg van bijvoorbeeld slechte voeding. Dit voorkomt osteoporose en, in het geval van tanden, aantasting van het glazuur en tandbederf.
Hartspier en bloedsomloop
Een adequaat calciumgehalte heeft ook een niet te verwaarlozen effect op de werking van het hart en de hele bloedsomloop. Het regelt het ritme van de hartspier en maakt een volledige controle van de bloeddruk mogelijk, waardoor het risico op het ontstaan van hypertensie tot een minimum wordt beperkt. Calcium is ook een belangrijke factor voor een goede bloedstolling, en calciumionen activeren veel van de enzymen die daarvoor nodig zijn.
Spierstelsel
Het belang van calcium zal zeker gewaardeerd worden door iedereen die lichamelijk actief is en als amateur of professional deelneemt aan allerlei sporten die een efficiënt spierstelsel vereisen. Zij moeten ingrediënten in hun dieet opnemen die niet alleen grote hoeveelheden magnesium of kalium bevatten, maar ook de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid calcium, zodat pijnlijke spierkrampen in de armen, dijen of kuiten grotendeels kunnen worden vermeden.
Zenuwstelsel
Voldoende calcium heeft ook een positief effect op het zenuwstelsel, vooral op de ononderbroken geleiding van zenuwimpulsen. Bij deze processen zijn enzymen betrokken, waarbij de juiste calciumconcentratie belangrijk is voor een correcte informatieoverdracht door de hersenen.
Andere systemen en processen in het lichaam
Bovengenoemde effecten van calcium zijn niet de enige die van belang zijn voor onze gezondheid. Specialisten op verschillende gebieden waarderen het ook voor:
- het reguleren van de permeabiliteit van celmembranen, waardoor de levering van andere, even essentiële voedingsstoffen aan hun binnenkant wordt vergemakkelijkt;
- het ondersteunen van talrijke stofwisselingsprocessen in het menselijk lichaam;
- het verhogen van de activiteit van het sperma, wat belangrijk is om onvruchtbaarheid te voorkomen;
- ondersteuning van het immuunsysteem;
- regulering van het hormonale en metabolische evenwicht;
- ontstekingsremmende werking, waardoor de ontwikkeling van infecties en ontstekingen wordt voorkomen;
- handhaving van de homeostase, d.w.z. het interne evenwicht van het lichaam;
- verlichting van de meest hinderlijke symptomen van allergie, vooral in combinatie met quercetine, remming van de overmatige productie en afscheiding van histamine, blokkering van de werking van andere allergische factoren;
- vermindering van het risico op de ontwikkeling van colorectale kanker, wat echter nader onderzoek vereist.
Calciumtekort – wat kan het veroorzaken?
Omdat calcium zo belangrijk is voor de menselijke gezondheid, moet een tekort in het lichaam altijd worden aangevuld. Dit geldt met name voor kinderen, bij wie het naleven van de aanbevolen doses belangrijk is voor hun goede ontwikkeling, en zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven moeten even voorzichtig zijn. De negatieve gevolgen van calciumtekort, of hypocalciëmie, zijn talrijk; de belangrijkste zijn
- pijnlijke spierkrampen in verschillende delen van het lichaam;
- bot- en gewrichtspijnen;
- toegenomen broosheid van de botten, het resultaat van demineralisatie of osteoporose;
- gemakkelijkere vorming van blauwe plekken en andere onderhuidse bloedingen, als gevolg van een verminderde bloedstolling;
- allergische reacties en bijbehorende huidklachten, acne en ander eczeem;
- een tintelend gevoel in de bovenste en onderste ledematen, oogleden en tong;
- duizeligheid en hoofdpijn
- geheugenproblemen;
- misvormingen bij kinderen, botmisvormingen die zelfs leiden tot rachitis, kinderziektes of groeistoornissen.
Een teveel aan calcium – waarover moeten we ons zorgen maken?
Deze aandoening, professioneel bekend als hypercalciëmie, komt veel minder vaak voor dan een calciumtekort. Zij doet zich voor wanneer het gehalte van dit element in het bloedserum de toegestane normen overschrijdt:
- lichte hypercalciëmie – een calciumgehalte van meer dan 3,0 mmol/l;
- matige hypercalciëmie – een calciumgehalte tussen 3,1 en 3,75 mmol/l;
- ernstige hypercalciëmie – een calciumgehalte van meer dan 3,75 mmol/l.
De oorzaak van een teveel aan calcium is niet alleen een slechte voeding of preparaten met calcium erin, het kan ook het gevolg zijn van laesies, hyperthyreoïdie of het ontstaan van tumoren. We moeten ook voorzichtig zijn met vitamine D-supplementen, want in plaats van de opname van calcium te verbeteren, bereiken we het tegenovergestelde effect, de ophoping van te veel calcium, en moeten we rekening houden met de volgende symptomen:
- toegenomen dorst en frequent urineren;
- verkalking van de nieren en nierstenen;
- misselijkheid, braken, constipatie en ernstige buikpijn;
- gebrek aan eetlust;
- maagzweer van de twaalfvingerige darm en de maag;
- acute pancreatitis;
- zich zwak voelen en voortdurend slaperig;
- concentratie- en oriëntatieproblemen;
- hypertensie
- hartritmestoornissen, aritmie of tachycardie;
- spierzwakte.
Welke bronnen van calcium kunt u het beste gebruiken?
Het belang van calcium voor het behoud van volledige gezondheid en vitaliteit kan niet worden onderschat, en aangezien het niet in het menselijk lichaam wordt gesynthetiseerd, moeten regelmatig voldoende doses worden geleverd uit externe bronnen. Dit voorkomt problemen in verband met tekorten, maar wij herinneren u er nogmaals aan de toegestane dagelijkse inname niet te overschrijden .
Er zijn vele bronnen van dit waardevolle element, waaronder supplementen waarin het een van de werkzame bestanddelen is. Het is echter beter om uw dieet aan te passen voor calciumsuppletie, en het komt het meest voor in voedingsmiddelen zoals:
- melk en zuivelproducten, room, yoghurt, kefir, karnemelk, gele en witte kazen, kazen van het type feta;
- sojamelk en tofu;
- Brassicagroenten, spruitjes, koolraap, broccoli, bloemkool, sluitkool en Chinese kool, boerenkool;
- bladgroenten, peterselie, koriander, quinoa, rucola, romaine en botersla, spinazie, zuring, selderij;
- Cucurbitaceae en solanaceae, courgettes, komkommers, aubergines, tomaten en paprika’s;
- knolgewassen, yams, aardappelen;
- wortelgroenten, uien, knoflook, bieten, wortelen, prei, radijs, selderij;
- Peulvruchten, witte en mungbonen, tuinbonen, kikkererwten, sojabonen, linzen, groene en droge erwten;
- Havermout, boekweitgrutten, gierstgrutten, bulgurgrutten, bruine rijst;
- amandelen, noten, dadels, lijnzaad, vijgen, zonnebloempitten, pompoenpitten, maanzaad;
- sterk gemineraliseerd mineraalwater;
- met calcium verrijkte vruchtensappen.
Met deze hoeveelheid ingrediënten is het zeker mogelijk een echt gezond en interessant menu samen te stellen, de meeste van deze producten gebruiken we dagelijks, en een dergelijk dieet zal ons zeker geen calciumtekort opleveren.
Bronnen:
- https://www.healthline.com/nutrition/calcium-deficiency-teeth
- https://www.healthline.com/health/calcium-deposits-on-teeth
- https://www.healthline.com/health/calcium-deficiency-disease
- https://www.healthline.com/health/hypercalcemia